Pan Prof. dr hab. n. med. Łukasz Marek Szumowski, Minister Zdrowia,
Szanowny Panie Ministrze,
popieramy działania polskich farmaceutów, którzy upominają się o wolność sumienia i zmiany przepisów prawnych, które umożliwią korzystanie z tej wolności. Popieramy Petycję farmaceutów w sprawie zmiany Ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2016 r. poz. 2142 ze zm.), która dotyczy między innymi możliwości odmowy przez farmaceutę albo technika farmaceutycznego wydania albo zapewnienia nabycia produktu leczniczego. Petycja ta została złożona w dniu 17.05. 2017. http://orka.sejm.gov.pl/petycje.nsf/nazwa/145-232-17/$file/145-232-17.pdf
Prawo farmaceuty do postępowania zgodnie z sumieniem, w tym sprzeciwu sumienia, gwarantuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 53 ust. 1), Ustawa o izbach aptekarskich (art. 21) oraz Kodeks Etyki Aptekarza Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3). Farmaceuta powołując się na sprzeciw sumienia może także odnieść się do przepisów Prawa farmaceutycznego (art. 96 ust. 5), które pozwalają farmaceucie na odmowę wydania środka, którego zastosowanie zagrażałoby życiu lub zdrowiu pacjenta lub który mógłby być użyty w celu pozamedycznym.
Farmaceuci są pozbawieni prawa do klauzuli sumienia, mimo, że Rada Europy w dniu 7 X 2010 r. przyjęła rezolucję, pt: Prawo do klauzuli sumienia w ramach legalnej opieki medycznej, która wzywa do respektowania prawa pracowników medycznych do klauzuli sumienia, to z tego prawa korzystają w Polsce tylko lekarze, pielęgniarki i położne. Farmaceuci są dyskryminowani i zmuszani do sprzedawania środków farmakologicznych niszczących ludzką płodność lub zabijających zarodek ludzki w początkach jego istnienia. Takie działanie wobec farmaceutów jest sprzeczne z Kodeksem Etycznym Aptekarza, w którym w par. 3 stwierdza się, że powołaniem aptekarza jest współudział w ochronie życia i zdrowia oraz zapobieganie chorobom, a także z par. 4. mówiącym, że farmaceuta wykonując swój zawód musi mieć wolność postępowania zgodnie ze swoim sumieniem.
Deklarujemy poparcie dla farmaceutów, którzy zabiegają o pełne korzystanie z prawa sprzeciwu sumienia wobec sprzedaży środków niszczących ludzkie życie i ludzką płodność. Zdecydowanie sprzeciwiamy się nakładaniu obowiązku sprzedaży tych produktów na farmaceutów czy też apteki. Narzucanie takich zobowiązań jest wyrazem presji i dyskryminacji, czego wyraźnie zabrania wymieniona powyżej rezolucja Rady Europy. Każdy farmaceuta lub właściciel apteki powinien, zgodnie ze swoim sumieniem i Kodeksem Etyki Aptekarza, mieć wolność wyboru odnośnie sprzedaży tych środków, jak i posiadania ich we własnej aptece.
Sprzeciw sumienia farmaceuty nie dotyczy tylko bezpośredniego udziału w czynie uznanym za zły (niemoralny), ale też współdziałania (pomagania) w czynie, który sam w sobie jest zły lub prowadzi do złego skutku. Zobowiązanie farmaceuty do zapewnienia dostępu do kwestionowanych moralnie preparatów i substancji farmakologicznych np. poprzez wskazanie innej apteki zmusza go do uczestniczenia w jego zdaniem moralnie nagannych czynnościach i niweluje w swej istocie jego prawo do postępowania zgodnie z sumieniem oraz stanowi jego nieuzasadnione ograniczenie.
Sprzeciw sumienia farmaceuty jest uzasadniony racją etyczną, a taką jest niewątpliwie poszanowanie zdrowia i życia pacjenta. Farmaceuta nie narzuca pacjentowi swoich poglądów, ale korzysta z przysługującej mu wolności sumienia, realizuje swoje prawo do sprzeciwu sumienia, co nie zamyka pacjentowi drogi do nabycia kwestionowanych etycznie środków.
Farmaceuta, jak każdy człowiek, jest zobowiązany chronić życie każdego człowieka w okresie prenatalnym od jego poczęcia, zgodnie z Ustawą z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Obowiązek ten wzmacnia prawo farmaceuty do sprzeciwu sumienia wobec dystrybucji środków mogących niszczyć ludzkie życie na początku jego istnienia.
Farmaceuci stanowią ważny element systemu opieki nad zdrowiem i życiem. Nie mogą być pozbawieni prawa do zachowania czystości swojego sumienia i sumienia pacjentów podczas wykonywania swoich społecznie ważnych obowiązków.
Liczymy na pomoc Pana Ministra w tej sprawie.
Z wyrazami szacunku
Lekarze KSLP
list KSLP do Ministra Zdr. prof. Łukasza Szumowskiego ws Klauzuli sumienia farmaceuty 2.02. 2019
list KSLP do Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego ws Klauzuli sumienia farmaceuty 2.02. 2019
list KSLP do Marszałka Sejmu Marka Kuchcińkiego ws Klauzuli sumienia farmaceuty 2.02. 2019
